Udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji dotyczących środowiska
Czerwiec 2007

Kpa a POŚ

•Przy wydawaniu decyzji środowiskowej stosuje się ogólne przepisy Kpa

•Zaangażowane podmioty (wg Kpa):

–organ wydający decyzję

–strony postępowania

•Gdy sporządzany raport stosuje się też przepisy o udziale społ. z POŚ - dodatkowo zaangażowane:

–społeczeństwo (każdy zainteresowany)

–ew. organizacje ekologiczne na prawach strony (jeśli zgłoszą udział)

Strony postępowania

•Przy decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach:

–inwestor

–inne osoby mające interes prawny:

•właściciele, użytkownicy wieczyści, zarządcy sąsiednich nieruchomości, na które rozciąga się oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia

•przyjęło się, że kryterium to spełniają przeważnie najbliżsi sąsiedzi

•dalsi sąsiedzi - jeśli wykaże się wpływ

Uprawnienia stron postępowania - wg Kpa

•Otrzymanie zawiadomienia o wszczęciu postępowania,

•Otrzymanie zawiadomień o decyzjach i innych czynnościach w postępowaniu

•Prawo przeglądania akt w każdym stadium postępowania

•Zgłaszanie wniosków dowodowych

•Otrzymanie zawiadomienia o przeprowadzeniu dowodów

•Złożenie odwołania od decyzji

•Zaskarżenie decyzji organu II instancji do sądu administracyjnego

Podmioty na prawach strony

•Nie są stroną postępowania (nie występują we własnym interesie)

•Przysługują im prawie wszystkie uprawnienia strony, w tym odwołanie od decyzji i skarga do sądu

Członkowie społeczeństwa ("każdy")

•Biorą udział w procedurze udziału społeczeństwa na podstawie POŚ (gdy sporządzany jest raport)

•Mają prawo złożenia uwag i wniosków

•Nie są indywidualnie zawiadamiani

•Nie mają prawa odwołania ani skargi do sądu

Procedura udziału społeczeństwa wg POŚ (I)

•Powiadomienie (podanie do publicznej wiadomości) o wszczęciu postępowania, możliwości zapoznania się z dokumentacją sprawy oraz złożenia uwag i wniosków,

•Złożenie uwag i wniosków,

•Rozpatrzenie przez organ uwag i wniosków,

•Powiadomienie (podanie do publicznej wiadomości) o podjęciu rozstrzygnięcia i możliwości zapoznania się z nim wraz z towarzyszącą mu informacją o zgłoszonych uwagach i wnioskach oraz sposobie ich wykorzystania.

Procedura udziału społeczeństwa wg POŚ (II)

Ponadto:

-publiczna rozprawa administracyjna (stosuje się odpowiednio przepisy działu II rozdziału 5 Kpa)

-„może” dotyczy „otwarcia dla społeczeństwa”

-kiedy trzeba – decyduje Kpa

-powiadomienie – wg art. 91 Kpa

Powiadomienie – podanie do publicznej wiadomości wg POŚ (I)

•Sposób zwyczajowo przyjęty (zamieszczenie informacji na tablicy ogłoszeń w siedzibie organu właściwego w sprawie),

•Obwieszczenie w pobliżu miejsca planowanego przedsięwzięcia

Powiadomienie – podanie do publicznej wiadomości wg POŚ (II)

•Ponadto, gdy siedziba właściwego organu mieści się na terenie gminy innej niż gmina właściwa miejscowo ze względu na przedmiot ogłoszenia - także przez:

            - ogłoszenie w prasie, lub

            - ogłoszenie w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości lub miejscowościach właściwych ze względu na przedmiot ogłoszenia,

•Ponadto, gdy organ właściwy w sprawie prowadzi swoja stronę internetową www – także przez zamieszczenie informacji na takiej stronie

Powiadomienie – podanie do publicznej wiadomości wg POŚ (III)

•Skuteczne, terminowe i właściwe

•Terminy

•Podstawa prawna

–POŚ (udział społeczeństwa)

–Kpa (art. 49)

•Skuteczność i właściwość (wyrok WSA – II SA/Po 807/02)

•Dowody  powiadomienia (wyroki WSA – II SA/Po 807/02 i II SA/ Po 2216/02)

Dostęp do dokumentacji

•W ciągu 21 dni wskazanych w ogłoszeniu

•Dostęp do całości dokumentacji - w tym wgląd do opinii innych organów - sprawa C-321/96  W. Mecklenburg v Landrat)

•Wgląd do raportów OOŚ a prawa autorskie

Uwzględnienie w decyzji i dostęp do sądu

•Uzasadnienie

•Dostęp do sądu w kontekście art. 10a dyrektywy OOŚ

Wyjątek

•Procedury udziału społeczeństwa nie stosuje się dla przedsięwzięć na terenach zamkniętych, z wyjątkiem usytuowanych na terenach linii kolejowych, jeżeli informacjom o nich nie przyznano klauzuli tajności (art. 37 POŚ)

Skutki naruszenia przepisów o udziale społeczeństwa

•Nieważność decyzji (art. 11 POŚ) - np. wyroki WSA – II SA/Po 807/02 i II SA/ Po 2216/02

•Podstawa do zaskarżenia decyzji (przez uprawnione do podmioty - strony lub podmioty na prawach strony)

Uprawnienia organizacji ekologicznych

Art. 33. 1. Organizacje ekologiczne, które, uzasadniając to miejscem swojego działania, zgłoszą chęć uczestniczenia w określonym postępowaniu administracyjnym wymagającym udziału społeczeństwa i złożyły uwagi lub wnioski w ramach tego postępowania, uczestniczą w tym postępowaniu na prawach strony; przepisu art. 31 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

2. Na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji ekologicznej służy zażalenie.

•Art. 33 POŚ a art. 31 Kpa

Warunki formalne korzystania z uprawnień

Organizacja musi:

•być organizacją społeczną w rozumieniu Kpa,

•mieć ochronę środowiska w statucie

•wykazać, że jej obszar działania (wg statutu) obejmuje miejsce, którego dotyczy postępowanie

•złożyć uwagi lub wnioski w ramach procedury udziału społeczeństwa (w terminie 21 dni wyznaczonych przez organ)

•zgłosić chęć uczestniczenia w danym postępowaniu na prawach strony (obecnie: niekoniecznie w wyznaczonym 21-dniowym terminie; wg noweli 2007 - tylko w tym terminie i tylko jednocześnie ze złożeniem uwag i wniosków)